حتی سخن گفتن از احداث بزرگ‌ترین مجموعه تفریحی با عنوان شهر بانوان یا شهر بازی کودکان نیز شاید آنقدرهاتعجب‌آور نباشد. این روزها انگار ماجرایی تازه در حوالی جنوب شهر در حال وقوع است؛ اگرچه می‌توان هر روز تغییری تازه را در جای‌جای بوستان دید اما این اتفاق خیلی نمی‌تواند شگفت انگیز باشد. قرار بود 60هکتار این مجموعه تا 3 خرداد ماه به بوستان تبدیل شود که هم‌اکنون هم در حال کار است. اما دلیل نوشتن این گزارش هیچ کدام از این اتفاقات نیست بلکه ماجرا چیز دیگری است... .
ایستاده بودیم زیر ستیغ آفتاب ظهرگاه جنوب تهران که در روزهای ابتدایی اردیبهشت بسیار تیز است. ایستاده بودیم در جایی که ذره ذره، چهره عوض می‌کند و از پادگان و فرودگاهی قدیمی به بوستانی امروزی تبدیل می‌شود. کارگرانی که مشغول کار بودند در هر جای این مجموعه دیده می‌شدند. گرد و غبار برخاسته از زمین جلوی چشم‌ها را می‌گرفت و نمی‌شد به خوبی همه جا را دید.
عکاس‌ها و خبرنگاران ازهر گوشه رسیده و پابه‌پای سخنگوی شهردار راه افتاده بودند و لحظه‌لحظه تبدیل این مجموعه را ثبت می‌کردند. «اینجا دارد تغییر چهره می‌دهد». کارگر پیری که مشغول سنگفرش کردن محوطه موزه‌ای بوستان است این را می‌گوید و دوباره مشغول کار می‌شود.
گردو غبار که برمی‌خیزد دیگر نمی‌شود حتی نفس کشید. دیگر نمی‌شود حتی چشم به کارگرانی داشت که مشغول کار هستند. آنها با پیچیدن دستمالی به‌صورتشان به کار ادامه می‌دهند. اما آیا در این گرد و غبار می‌شود کار کرد؟
«اشکال ندارد، بعد از خرداد می‌آییم اینجا عوض این روزها خوش می‌گذرانیم». کارگر جوانی که می‌خندد از زیر نقاب پارچه‌ای‌‌اش این جمله را می‌گوید. تنها می‌توان اشاره چشم‌هایش را دید.
هر کدام از کسانی که در این بوستان در گوشه‌ای مشغول کارند، به خوبی آگاهند که چه اتفاقی در جنوب تهران می‌افتد. آنها زیر آفتاب و باران و در روزهای پرباد و سرد نیز جایی در جنوب شهر جمع شده‌اند و روزهایی را می‌گذرانند که شاید سال‌ها بعد در حالی که با بستگان و کودکانشان در بوستان ولایت قدم می‌زنند، این روزها را به یادآورند؛ همانطور که سازندگان تونل توحید امروز روز هنگامی که از آن می‌گذرند به یاد روزهای کارهای سخت، زیر فرسنگ‌ها خاک می‌افتند، یا سازندگان برج میلاد هنگامی که از کنار آن می‌گذرند خاطرات دور کار در ارتفاع هراس‌آور را به یاد می‌آورند. اما کار در بوستان ولایت نه هراس کار در برج میلاد را دارد و نه سختی کار زیر فرسنگ‌ها خاک را. اینجا ماجرا چیز دیگری است. قرار است همه چیز دست به دست هم بدهد برای تغییری بزرگ در چهره جنوب تهران. قرار است این پارک در ماه‌های آینده و سال‌های بعد، جایی باشد برای پیوند همیشگی شمال و جنوب. این فاصله نامرئی که سال‌ها در تهران جلوه‌ای یافته بود، این روزها در حال رنگ باختن است انگار.
پیوست اجتماعی بوستان ولایت
محمد هادی ایازی، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری تهران، با اشاره به پیوست اجتماعی در تمامی طرح‌ها و پروژه‌های شهرداری تهران گفت که پیوست اجتماعی بوستان ولایت نیز هم‌اکنون در دست تهیه است.
موید این سخنان سخنگوی شهرداری تهران، اظهارات مدیرکل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران است. رضا مصطفوی با تأکید بر اهمیت و ضرورت تدوین طرح پیوست اجتماعی برای بوستان ولایت، از تدوین این طرح در ابعاد ملی و فراملی خبر داد. وی در این باره گفت: کمیسیون‌ها و نشست‌های مختلفی در این اداره کل برای تهیه طرح پیوست اجتماعی بوستان ولایت شکل گرفته تا ابعاد مختلف اجرای این طرح پیش از اجرایی شدن به‌طور کامل مطالعه و بررسی شود.
او افزود: امکانات پیش‌بینی شده در بوستان ولایت بسیار متنوع بوده و شامل مهدکودک، سالن سینما، برج آسمان‌نما، موزه، شهربازی، اماکن ورزشی مختلف و فضاهای آموزشی است. در بوستان ولایت احداث پیست کارتینگ اختصاصی برای خانم‌ها پیش‌بینی شده است.
مدیرکل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران ادامه داد: از همین رو اداره کل مطالعات اجتماعی شهرداری تهران در نظر دارد تا در تدوین پیوست اجتماعی طرح، به تمامی ویژگی‌ها و ابعاد مختلف آن توجه داشته باشد.
او درباره برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته به‌منظور آغاز طرح پیوست اجتماعی بوستان ولایت گفت: بوستان ولایت، بوستانی چند بعدی و با کارکردهای مختلف اجتماعی، فرهنگی و ورزشی است و به‌همین خاطر پروژه تدوین طرح پیوست آن امری چندبعدی و چندمحوری خواهد بود.
رویکرد عدالت محور
سال‌ها جنوب‌تهران را منطقه‌ای کمتر‌برخوردار از نظر سرانه فرهنگی ورزشی می‌دانستند، اما در طول سال‌های‌گذشته امکانات بسیاری در جنوب تهران احداث شده است. ورزشگاه امام رضا(ع) در جنوب غربی تهران و بهره‌برداری از زمین‌های چمن در مناطق مختلف جنوب تهران در طول سال‌های گذشته هر کدام بهانه‌ای بود برای گسترش امکانات و خدمات بیشتر شهری. این روزها هم بوستان ولایت نمونه کامل توجه به جنوب شهر شده است؛ بوستانی که عیدانه‌ای است به مردم جنوب.
در هر سوی این پهنه درندشت، تلاش و کار می‌بینی؛ باغچه‌ها و درختکاری‌هایی که هر روز سربر می‌آورند و آلاچیق‌های زیبا که هر روز آماده‌تر می‌شوند. جای‌جای بوستان هم ساختمان‌هایی می‌بینی که در حال نوسازی هستند؛ یک سو آشیانه قدیمی هواپیماها به شهر بازی تبدیل می‌شود و سوی دیگر ساختمانی که به موزه تبدیل می‌شود. تلاش و کار در جنوب تهران این روزها رنگ و بوی رفع محرومیت دارد و زدودن چهره قدیمی از شهر.
قرار است اینجا، با توجه به نیازهای مردم ساکن منطقه و حتی شهروندان تهرانی، چهره‌ای نو یابد. نیازسنجی از اراضی و مناطقی که در حوالی بوستان ولایت واقع شده‌اند از گام‌های اولیه شهرداری در اجرای بوستان ولایت اعلام شده است. نیاز سنجی بعدی فراتر از مناطق مسکونی قرار گرفته در اطراف بوستان ولایت، شامل بررسی نیازهای کودکان، سالمندان، زنان و مردان این منطقه است تا شهرداری بتواند به‌ارزیابی منطقی و درستی از میزان تأثیر اقدامات پیش‌بینی‌شده بر زندگی روزمره مردم رسیده و از میزان رضایت شهروندان آگـاه شود. مـدیرکل مطـالعات اجتمـاعی و فرهنگی شهرداری تهران می‌گوید: بوستان ولایت در راستای کاهش فاصله طبقانی شمال و جنوب اجرا شده و تلاش شهرداری ایجاد امکانات و خدمات شهری برای تمام شهروندان تهرانی بوده و ساخت بوستان ولایت در جنوب تهران نشان‌دهنده رویکرد عدالت‌محوری شهرداری تهران است.
رضا مصطفوی همچنین بر ضرورت استفاده از نتایج طرح‌ها و پژوهش‌های پیشین صورت گرفته در این اداره کل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران تأکید می‌کند و می‌افزاید: بسیاری از پژوهش‌های پیشین ما می‌تواند در شرایط کنونی کاربرد داشته باشد، چرا که ما در هر پروژه‌ای نسبت به تدوین یکسری شاخص‌ها اقدام کرده‌ایم و در واقع نتایج به‌دست آمده برآیندی از تحقیقات گذشته ماست.
او می‌افزاید: با توجه به ضربتی اجرا شدن طرح بوستان ولایت، انجام امور مربوط به تدوین پیوست اجتماعی آن، ضرورت دوچندانی می‌یابد، زیرا در فرصت زمانی کوتاه پژوهشگران این مرکز باید نسبت به تبعات مثبت و منفی اجرای چنین طرحی آگاه شوند. به گفته مدیرکل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، برای اینکه بتوانیم اجرای چنین طرحی را در فاصله زمانی پیش رو مدیریت کنیم باید در هر بخش تیمی از پژوهشگران متخصص به سرعت وارد عمل شده و بتوانند به تدوین پیوست اجتماعی مورد نظر اقدام کنند.
پایان نزدیک است
ایستاده‌ایم زیر ستیغ آفتاب ظهرگاه جنوب تهران که رنگ و بوی تابستان را دارد. گرد و غبار برخاسته به هوا هیچ نشانی از آرامش فرودگاه قدیمی شهر ندارد. ازدحام خودروها و آدم‌ها نوید بخش گامی تازه است در جنوب غرب تهران. چندین نفر ایستاده‌اند در یک صف نامرئی و مشغول آماده‌سازی پیاده راه هستند. آجرها، جدول‌ها و ماشین‌های آماده‌سازی سیمان در کنار کارگران مختلف به خط شده‌اند. ما مانده‌ایم که برویم میان کارگرانی که در گرد و غبار مشغول کارند یا از دور نگاهشان کنیم و یا از دور آجر آجری را که برای ساخت بوستان روی هم می‌گذراند بنگریم. بوستان ولایت هر روز گامی تازه در خود دارد؛ قدمی که فاصله شمال شهر را تا جنوب کمتر می‌کند.
رژه هواپیماهای قدیمی در بوستان جدید
برج میلاد از دور نظاره‌گر پادگان قدیمی است؛ نظاره‌گر تلاشی است که صفحه‌ای تازه می‌گشاید در خاطرات قدیمی ساکنان جنوب. اگر روز 3خرداد بیاید، اگر برای نخستین‌بار هواپیماهای قدیمی و کالسکه‌های قدیمی به بهانه افتتاح در بوستان به راه بیفتند و در حالی که مردم جنوب را با خود می‌آورند، آیا جنوب شهر خواهد خندید؟ تردیدی نیست که یادآوری خاطرات قدیمی، مردم قلعه‌مرغی را به روزهایی نخواهد برد که برای نخستین بار هواپیماهای متفقین در آن نشست. اگر سوم خرداد بیاید و هواپیماهای قدیمی و کالسکه‌های زرین در بوستان ولایت رژه بروند، جنوب شهر کاهش فاصله‌ها را به چشم خواهد دید. آهای شهروندان حوالی قلعه مرغی! سوم خرداد از راه می‌رسد. آیا شما آماده‌اید؟ بوی عدالت می‌آید.
«بوستان ولایت»؛ تحول درجنوب شهر
این روزها بسیاری از نمایندگان مردم در مجلس، تلاش‌های شهرداری در ارتقای امکانات شهری جنوب تهران را ستودند.یک نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی معتقد است که بوستان ولایت می‌تواند چهره شهر را متحول کند.
بیژن نوباوه، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار «شهر» احداث بوستان ولایت در جنوب تهران را اقدامی مهم و تأثیرگذار در این پهنه از شهر دانست و افزود: در طول چندسال گذشته از سوی شهرداری تهران، شاهد نوعی بازنگری در نگاه به جنوب شهر بوده‌‌ایم، به‌نحوی که هم‌اکنون فضای سبز و فضای فرهنگی و در مجموع فضای شهری جنوب تهران از شمال شهر بهتر شده است.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با اشاره به ابعاد و بزرگی پروژه بوستان ولایت گفت: احداث چنین بوستان بزرگی در جنوب تهران نویدبخش آینده‌ای بسیار خوب برای مردم این بخش از پایتخت خواهد بود.
نوباوه احداث مجموعه‌هایی مانند بوستان ولایت را نیاز تهران دانست و تصریح کرد: احداث بوستان 220هکتاری ولایت در جنوب تهران، می‌تواند چهره شهر را متحول کند.
او افزود: باید در ساخت فضاهای بزرگی همچون بوستان ولایت، به شکل علمی عمل کنیم تا بتوانیم بهره‌وری بهتری از این مجموعه‌ها داشته باشیم.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با تشکر از شهرداری تهران به‌دلیل احداث بوستان ولایت و توجه این نهاد به مناطق جنوبی، گفت: شورای شهر و شهرداری و نمایندگان مجلس نگاه مثبتی به مناطق جنوبی و محروم تهران دارند و این رویکرد نسبت به گذشته وضعیت بسیار بهتری پیدا کرده است.
نوباوه تصریح‌کرد: مجلس به‌طور قطع از اینگونه اقدامات شهرداری برای توسعه جنوب شهر حمایت خواهد کرد، به‌نحوی که در حال حاضر این موضوع در برنامه‌های مجلس وجود دارد. او افزود: هر طرحی که شهرداری تهران در این زمینه انجام دهد مورد حمایت مجلس قرار خواهد گرفت چرا که توجه به مناطق محروم و نیازمند شهر، خط‌مشی انقلاب اسلامی است.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی پیشنهاد کرد: مجموعه‌های ورزشی باید هرچه بیشتر در مجموعه‌هایی همانند بوستان ولایت گسترش یابند و به این موضوع توجه ویژه‌ای شود.
او ادامه داد: به تعداد ورزشگاه‌هایی که در سطح شهر ایجاد می‌شود آسیب‌ها و بزه‌های اجتماعی به‌طور متقابل در جامعه به‌ویژه در بین جوانان کاهش می‌یابد.نوباوه افزود:
با توجه به مشکلات و مسائل اجتماعی‌ای که در تهران وجود دارد باید هرچقدر می‌توانیم در این زمینه فعالیت کنیم و به گسترش ورزش در بین شهروندان بپردازیم.
